طراحی پارک اکولوژیک؛ گامی در راستای پایداری زیست محیطی شهرها (مطالعه موردی: ارتفاعات جنوب غربی مشهد)

زمینه و هدف: امروزه وضعیت موجود شهرها نه تنها بر ایجاد فضای سبز وسیع برنامه­ریزی شده حکم می­کند، بلکه بیش از هر زمان دیگر خواهان فضای سبز به منظور برقراری موازنه اکولوژیکی در مقابل محیط­های ساخته شده است. دراین زمینه پارک­های اکولوژیکی که از دهه آخر قرن گذشته مطرح شده­اند، می­توانند عامل مؤثری در برطرف کردن این مشکلات باشند. هدف کلی تحقیق، بهبود شرایط محیطی شهر در راستای ارتقاء پایداری زیست محیطی از طریق طراحی پارک اکولوژیک و ایجاد ارتباط میان محیط انسان ساخت و بسترهای بکر طبیعی موجود در شهر هم­چون ارتفاعات است، تا بتوان بستر مناسبی را به عنوان پشتوانه­ی اقتصادی-علمی جهت آموزش و ایجاد فرهنگ صحیح زیست محیطی فراهم نمود. روش بررسی: تحقیق حاضر از لحاظ روش، با اتکا به شیوه­های توصیفی و تحلیلی انجام شده است. در این تحقیق، ارتفاعات جنوب غربی مشهد مورد بررسی قرار گرفته است. پس از انجام مطالعات پایه، بررسی نمونه­های موردی، امکان­سنجی و ارزیابی توان اکولوژیک محدوده­، خروجی به­صورت راهکارها و پهنه­های مناسب جهت بارگذاری با بهره­گیری از مدل مخدوم و  با توجه به مدل­های اکولوژیک ارایه گردیده است. یافته ها: یافته­های پژوهش نشان می­دهد از کل مساحت محدوده­ی مورد مطالعه حدود 35درصد آن قابل بارگذاری می­باشد و مابقی باید به عنوان حوزه­های بکر طبیعی مد نظر قرار گیرد. در بخش قابل بارگذاری، پهنه­بندی­ها به نحوی است که در لبه­های متصل به شهر با شیب کمتر، بارگذاری سنگین تر بوده و با نفوذ به داخل سایت و ارتفاعات از میزان بارگذاری کاسته شده است. نتیجه گیری: نتایج نشان می­دهد در فرآیند طراحی پارک اکولوژیک به عنوان نمونه­ی طراحی اکولوژیک، باید معیارها و فعالیت­هایی مد­نظر قرار گیرد که آن­ها را از سایر پارک­ها متمایز می سازد. هم­چنین در فرآیند طراحی با ارزیابی توان اکولوژیک، توجه نمودن به لایه­های زیست محیطی پایه و بومی سازی مدل­های اکولوژیک جهت بارگذاری، می­توان به بالاترین درصد بهره­وری محیطی و کمترین تأثیرات منفی بر محیط زیست دست یافت.